Τι είναι ουσιοεξάρτηση;

H Eξάρτηση απο τις ουσίες είναι η έντονη και συνεχής ανάγκη για χρήση της ουσίας. Η Εξάρτηση διακρίνεται σε σωματική και ψυχολογική.

 Σωματική Εξάρτηση: εμφανίζεται όταν ο οργανισμός του ατόμου δεν μπορεί να λειτουργήσει φυσιολογικά χωρίς την ουσία με αποτέλεσμα όταν σταματήσει ή περιορίσει τη χρήση εκδηλώνεται το στερητικό σύνδρομο που εκφράζεται με τη παρουσία σωματικών συμπτωμάτων.

Ψυχολογική Εξάρτηση: το άτομο επικεντρώνει τη ζωή του γύρω από το αντικείμενο της εξαρτησής του. Έχει ανάγκη από τη χρήση της ουσίας για να μπορέσει να νιώσει καλά και να αντιμετωπίσει τις απαιτήσεις της καθημερινής ζωής. 

Η σωματική εξάρτηση αντιμετωπίζεται  πιο εύκολα, σε σχέση με την ψυχολογική εξάρτηση που απαιτεί περισσότερο χρόνο.  

Τι είναι εξαρτησιογόνος ουσία;

Εξαρτησιογόνος ουσία: είναι κάθε φυσική ή συνθετική ουσία που επιδρά στο κεντρικό νευρικό σύστημα και μπορεί ν' αλλάξει τη διάθεση του ατόμου ( όπως, συμπεριφορά, σκέψη, συναισθηματική κατάσταση).  

Οι εξαρτησιογόνες ουσίες διακρίνονται σε νόμιμες (καπνός, αλκοόλ κτλ.)  και σε παράνομες  (χασίς, ηρωϊνη, αμφεταμίνες κτλ.).

Υπάρχουν άλλες μορφές εξάρτησης;

Η εξάρτηση από τα ναρκωτικά, το τσιγάρο και το αλκοόλ είναι μια μορφή εξάρτησης. Εξάρτηση όμως προκαλούν και άλλες συμπεριφορές, συνήθειες και αντικείμενα όπως π.χ. τα τυχερά παιχνίδια, το φαγητό, το διαδίκτυο κτλ.. Για να καταλάβουμε πότε μια συνήθεια ή μια συμπεριφορά ξεφεύγει τα όρια του φυσιολογικού και γίνεται εξαρτητική, χρειάζεται να εστιάσουμε στη συχνότητα και στην ένταση καθώς και στο βαθμό που νιώθουμε επιτακτική την ανάγκη να εκδηλώσουμε τη συγκεριμένη συμπεριφορά. Το άτομο εστιάζει ολοκληρωτικά το ενδιαφέρον και τον τρόπο ζωής του γύρω από το αντικείμενο της εξάρτησης, ενώ αδυνατεί να μετριάσει  ή να ελέγξει αυτή τη συμπεριφορά, αδιαφορώντας ακόμα και για τις αρνητικές συνέπειες που μπορεί να έχει  στην υγεία του, στην οικογένεια του, στη δουλειά του και γενικότερα στην ποιότητα της ζωής του.

Σ' όλες τις μορφές εξάρτησης, το κύριο χαρακτηριστικό είναι η απώλεια της προσωπικής ελευθερίας και του ελέγχου, ενώ το άτομο πιστεύει ότι είναι ένας τρόπος διαφυγής από την πίεση και τα προβλήματα της καθημερινότητας και των εσωτερικών συγκρούσεων που νιώθει.

Θά πρέπει να τονιστεί όμως ότι το άτομο βιώνει καταστάσεις εξάρτησης που είναι σημαντικές και απαραίτητες από τη στιγμή που έρχεται στη ζωή μέχρι και τα πρώτα χρόνια της αναπτυξής του όπως π.χ. η προσκόλληση του βρέφους στη μητέρα του, που του προσφέρει την ασφάλεια για να εξευρενήσει τον κόσμο γύρω του.

Ποιες είναι οι αιτίες της εξάρτησης;

Η εξάρτηση είναι αποτέλεσμα πολλών και σύνθετων παραγόντων. Μερικοί από αυτούς είναι  η χαμηλή αυτοεκτίμηση, η αδυναμία διαχείρισης δυσάρεστων συναισθημάτων όπως η λύπη, ο θυμός, η απογοήτευση, ο φόβος, η ανία, η απουσία στόχων,  η έλλειψη μιας αποτελεσματικής επικοινωνίας μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον, η πίεση των συνομιλήκων, ο σύγχρονος τρόπος ζωής κτλ. Μέσα από την εξάρτηση το άτομο ελπίζει ότι αλλάζοντας τη διαθεσή του θα βρεί διέξοδο στις δυσκολίες του.  Στην πραγματικότητα όμως μπαίνει σε ένα φαύλο κύκλο, όπου τα προβλήματα όχι μόνο αντιμετωπίζονται αλλά γίνονται ακόμα περισσότερα.

Οι όμορφες σκέψεις και τα ευχάριστα συναισθήματα  αποτελούν κομμάτι της ζωής του ατόμου όπως και οι δυσκολίες.  Όλοι κάποια στιγμή έχουν έρθει αντιμέτωποι με δύσκολα συναισθήματα και καταστάσεις. 

Εκείνοι που δεν καταφεύγουν στις εξαρτήσεις έχουν αποκτήσει έγκαιρα τις δεξιότητες, ώστε να αναζητούν την ουσία της ζωής χωρίς ουσίες, χωρίς εξαρτήσεις, έχοντας τη στήριξη, αποδοχή και αγάπη από το περιβάλλον τους.